Nie od dzisiaj wiemy, że oszustwa są zjawiskiem powszechnym, które niestety nie maleje, a wzrasta. Można wręcz mówić o ciągłym ewoluowaniu oszustów i ich sposobów działania. Jeszcze niedawno najbardziej zagrożoną grupą docelową byli seniorzy i znana metoda „na wnuczka”, a ostatnio coraz częściej słyszy się o tym, że to młodzi ludzie zostają ofiarami coraz to bardziej pomysłowych i dopracowanych oszustw.

Wiek nie stanowi bariery dla oszusta

Nieraz podczas rozmów na temat oszustw, słyszy się, że najczęstszymi ofiarami są osoby starsze ze względu na brak świadomości, umiejętności poruszania się po internecie i większej podatności na manipulacje, dlaczego więc wzrasta ilość przestępstw, które dotykają osoby młodsze?

– Podczas rozmów z osobami, które padły ofiarami oszustwa, nieraz słyszę, że widziały wcześniej takie rzeczy w internecie, że byli świadomi, że takie przestępstwa istnieją, ale nigdy nie sądzili, że może to spotkać właśnie ich, bo przecież takich przestępstw jest cała masa, a oni są świadomi i nigdy nie ulegną manipulacji – mówi Małgorzata Marczulewska.

A jednak – później się okazuje, że niezależnie od wieku, każdy może dać się wciągnąć w rozgrywkę manipulacyjną oszustwa, szczególnie, że są one coraz bardziej dopracowane.

Wyrafinowani oszuści

Wyrafinowani, pomysłowi, doskonale zorientowani – oszuści są doskonale przygotowani do przedsięwzięcia, którego się podejmują.

– Dzwoniący są doskonale wyspecjalizowani w manipulacji i psychologii. Dokładnie wiedzą co robią, jakich użyć sformułowań i stwierdzeń, żeby osoba, do której dzwonią im uwierzyła. Zresztą jest także wiele innych czynników, które wpływają na wiarygodność takiej osoby, posiadają informacje, których nie da się wyczytać w internecie – mówi Małgorzata Marczulewska.

Dokładne sprawdzenie potencjalnej ofiary jest niezwykle ważne w strategii oszusta. Dzwoniąc i podając się za pracownika banku czy policji potrafi on przywołać szczegółowe dane osoby, do której dzwoni, a także powoływać się na konkretne zdarzenia z jej życia jak wizyta w danym oddziale banku z dokładną datą i godziną.

– Bardzo często w oszustwo zamieszani się pracownicy różnych instytucji, którzy przekazują szczątkowe informacje grupie złodziei, a oni bazując na nich, układają cały misterny plan oszustwa i wykorzystują to do tego, żeby uwiarygodnić swój telefon  – dodaje detektyw Małgorzata Marczulewska.

Cała gama sposobów na oszustwo

Każdy telefon czy SMS, może być oszustwem. Oszustwa na pracownika banku, pożyczkę, włamanie na konto, paczkę z olx, vinted, pracownika policji, prokuratury, na przyjaciela i członka rodziny w nagłej potrzebie, na blika, na najem mieszkania, kuriera – istnieje ogromna ilość oszustw, z którymi możemy mieć styczność, dlatego tak ważne jest, aby nie klikać w podejrzane linki, przesyłanie pieniędzy czy podawanie danych.

Emocje sprzymierzeńcem oszusta

Dostając telefon i słysząc, że właśnie w tej chwili ktoś próbuje się włamać na nasze konto każda osoba poczułaby od razu panikę, która zagłusza rozsądne myślenie. Oszuści bazują na silnych emocjach i poczuciu zagrożenia, napędzając wszystko dodatkowo brakiem czasu, a więc potencjalna ofiara nie ma możliwości racjonalnego przeanalizowania sprawy, gdyż wszystko musi być „teraz, już, natychmiast”.

Dodatkowo, osoba, która padła ofiarą oszustwa bardzo często się tego wstydzi i boi zgłosić przestępstwo do odpowiednich służb. Martwi się o to, jak odbierze to rodzina i przyjaciele, zostanie uznana za głupią i naiwną. A niejednokrotnie chodzi przecież o oszczędności całego życia czy środki, które miały zostać wykorzystane w celu leczenia członka rodziny. Więc bardzo wiele oszustw nigdy nie wychodzi na światło dzienne.

Jak rozpoznać oszustwo?

– W przypadku oszustwa na telefon, najłatwiejszym sposobem jest rozłączenie się z rozmówcą, który podaje się przykładowo za pracownika banku i oddzwonienie, ale nie na ten sam numer, ale na ogólną infolinie przykładowo danego banku, za którego pracownika podał się rozmówca albo wstukując bezpośrednio na klawiaturze numer konkretnej osoby – mówi Małgorzata Marczulewska.

Pamiętać należy także przede wszystkim o zachowaniu spokoju i rozsądnym podejściu do sprawy, a także weryfikacji i zgłaszaniu każdej wątpliwości do odpowiedniej instytucji, gdyż wielokrotnie pojawiają się pewne schematy, które pomagają dotrzeć do sprawcy przestępstwa.